İngiltere Başbakanı Johnson, İrlanda Protokolü’nü askıya alabileceklerini belirtti

RAM

New member
İngiltere Başbakanı Johnson, İrlanda Protokolü’nü askıya alabileceklerini belirtti
Johnson, Londra’da iş dünyası başkanları ve diplomatlara hitaben yaptığı konuşmada, “Kuzey İrlanda Protokolü çerçevesinde ortaya çıkan meselelere müzakere edilmiş bir tahlil bulmayı tercih ettiğimizi söylemeliyim ve hala bu mümkün görünüyor” dedi.


Protokolün askıya alınmasını öngoren 16. maddeyi işletebileceklerini söz eden Johnson, “Eğer 16. maddeyi işletirsek, ki bu büsbütün protokolün yasal bir kesimi, bunu makul ve uygun bir biçimde yapacağız. Zira ülkemizin toprak bütünlüğünü korumak ve Belfast (Hayırlı Cuma) Muahedesi kapsamında Kuzey İrlanda halkına karşı yükümlülüklerimizi yerine getirmek için tek yol olarak bu kaldı” diye konuştu.


AB karşı çıkıyor


Lakin AB Kurulu Lider Yardımcısı Maros Sefcoviç, pazartesi günü yaptığı açıklamada, İngiliz hükümetinin protokolü askıya almasının, Brüksel’in İngiltere ile olan alakaları için “ciddi neticeleri” olacağını söylemişti.


tıpkı vakitte İngiltere Başbakanlık Ofisi 10 Numara’dan daha evvel yapılan açıklamada, iki tarafın meseleye yaklaşımlarında hala “önemli” görüş ayrılıkları bulunduğu ve 16. maddeyi işletme şartlarının oluştuğu savunulmuştu.


Tartışmalı protokol


Brexit Mutabakatı’nın bir modülü olan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık’ın kesimi olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti içindeki ticareti düzenliyor.


Protokole bakılırsa, Brexit’e karşın Kuzey İrlanda, AB’nin gümrük birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık’ın geri kalanıyla ticareti ise Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor.


Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle Birlik yanlısı Protestanlar içindeki savaşı bitmiş olduren Belfast Mutabakatı gereği, denetimlerin yapılabildiği fiziki bir kara sonu oluşturulamıyor. Bu yüzden denetimlerin fakat denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında problemler yaşanıyor.


İngiltere, ülkenin toprak bütünlüğünü tehdit ettiğini savunduğu protokolün değiştirilmesini istese de AB, bunun mümkün olamayacağını belirtiyor.


Protokole karşı nisan ayında Belfast’ta yapılan şovlarda bir yolcu otobüsü kaçırılıp ateşe verilirken, birlik yanlıları yaklaşık bir hafta süren hadiselerde polise molotofkokteyli ve taşlarla saldırmıştı.


Belfast’ta geçen hafta bir daha bir yolcu otobüsü ateşe verilirken, protokolle ilgili problemlerin devam etmesi durumunda olayların daha da büyüyebileceği bedellendiriliyor.


İrlanda sorunu


İngiliz imparatorluğunun birinci sömürgesi İrlanda adasından İngiltere’nin elinde kalan kısmı teşkil eden Kuzey İrlanda, 1960’lı senelerdan 1998’e kadar Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar içindeki çatışmalara ve terör olaylarına sahne olmuştu. 40 yıla yayılan ve “Sorunlar” diye anılan senelerda terör olaylarında 3 bin 500 kişi hayatını kaybetmişti.


Ada fakat 1998’de imzalanan İyi Cuma Muahedesi ile sükunete kavuşurken, Kuzey İrlanda’da çatışan tarafların iştirakine dayalı bir bölgesel idare kurulması üzerinde anlaşılmıştı.


Belfast Muahedesi olarak da bilinen metinler, Kuzey İrlanda’da bugün yürürlükte olan bölgesel idarenin temelini oluşturuyor.


Barış mutabakatının üzerinden geçen 20 yılı aşkın mühlete rağmen, bölge halkı içinde itimat tam olarak tesis edilebilmiş değil.