Kovuşturma Izni Verilmesi Ne Demek ?

Sude

New member
Kovuşturma İzni Verilmesi Nedir?

Kovuşturma izni, bir suçun işlendiğine dair yeterli şüphe oluştuğu takdirde, yetkili makamların (genellikle savcılık veya adli makamlar) suçluyu cezalandırma amacıyla başlatacağı hukuki sürecin önünü açma iznidir. Türk Ceza Hukuku'na göre, bazı suçlar, belirli kişilerin veya kurumların izni olmadan kovuşturulamaz. Bu tür suçlarda, kovuşturma işlemlerine başlamak için bir "kovuşturma izni" gerekmektedir.

Kovuşturma izni verilmesi, özellikle kamu görevlilerinin işlediği suçlarla ilgili önemli bir kavramdır. Çünkü devletin belirli bir görevlisinin, görevini kötüye kullanarak suç işlemesi durumunda, doğrudan ceza soruşturması başlatılmadan önce, yetkili mercilerden izin alınması gerekebilir. Bu, hem hukukun üstünlüğü ilkesini korumak hem de devletin kurumlarının iç işleyişine zarar vermemek adına bir denetim mekanizmasıdır.

Kovuşturma İzni Gerektiren Suçlar Nelerdir?

Kovuşturma izni genellikle kamu görevlilerinin, özellikle de yüksek düzeydeki devlet görevlilerinin işlediği suçlarla ilgilidir. Türk Ceza Kanunu ve diğer yasal düzenlemelere göre, bazı suçlar için kovuşturma izni almak zorunludur. Bu suçlar şunları içerebilir:

1. **Kamu Görevlilerinin İşlediği Suçlar**: Bir kamu görevlisinin, görevi sırasında veya görevini kötüye kullanarak işlediği suçlar, kovuşturma iznine tabi olabilir. Örneğin, bir hakim veya savcı tarafından işlenen yolsuzluk, rüşvet veya görevi kötüye kullanma suçları için önce ilgili bakanlıktan ya da Cumhurbaşkanlığı’ndan izin alınması gerekebilir.

2. **Devlet Memurlarının İşlediği Suçlar**: Devlet memurlarının işlediği bazı suçlar, görevi kötüye kullanma gibi suçlar da kovuşturma izni gerektirebilir. Ancak, bu durum her suçta geçerli olmayabilir ve suçun ciddiyetine göre değişebilir.

3. **Yüksek Düzeydeki Kamu Görevlileri**: Cumhurbaşkanı, bakanlar, yüksek yargı organları üyeleri gibi yüksek düzeydeki kamu görevlileri tarafından işlenen suçlar için de kovuşturma izni gerekebilir. Bu tür suçlar için genellikle Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) veya ilgili organlardan izin alınması gerekir.

Kovuşturma İzni Hangi Durumlarda Gereklidir?

Kovuşturma izni verilmesi, genellikle iki ana nedenle gereklidir:

1. **Kamu Görevlisinin Görevine Zarar Vermemek**: Kamu görevlilerinin işlediği suçlar, devletin işleyişine zarar verebileceği için, doğrudan kovuşturma başlatmadan önce bir denetim mekanizması kurulması gerekir. Bu, devletin hizmetlerinin aksamadan devam etmesini sağlar.

2. **Adaletin Sağlanması**: Kamu görevlilerinin suç işlemesi, toplumda büyük bir adalet duygusu eksikliği yaratabilir. Ancak, bu tür kişilere yönelik kovuşturma izni verilmesi, adaletin sağlanmasında ve suçluların ceza almasının önünü açmada önemli bir rol oynar.

Kovuşturma İzni Nasıl Verilir?

Kovuşturma izni verme süreci, suçun türüne ve failin statüsüne göre değişir. Eğer suç, bir kamu görevlisi tarafından işlenmişse, bu durumda suçun işlenmesinin ardından ilgili mercilere başvurulması gerekir. Örneğin, bir kamu görevlisinin işlediği suç ile ilgili olarak savcılık, söz konusu kişinin bağlı olduğu kuruma başvurur ve kovuşturma izni talep eder.

Bu izin, ilgili kurum ya da bakanlık tarafından verilen bir kararla onaylanır veya reddedilir. Kovuşturma izni verildikten sonra, normal ceza yargılaması süreci başlatılabilir. Ancak, her suçta kovuşturma izni alınması gerekmeyebilir, bu durum suçun niteliğine ve failin konumuna bağlıdır.

Kovuşturma İzni Verilmezse Ne Olur?

Eğer kovuşturma izni verilmezse, suçlu kişi hakkında yasal işlem başlatılamaz. Bu durumda, suçlunun cezalandırılması imkansız hale gelir. Ancak, kovuşturma izni verilmemesi, suçun işlendiği ve failin suçlu olduğu anlamına gelmez. Sadece, cezai işlemin başlaması için gerekli izin verilmemiştir. Bu tür durumlarda, bazı istisnai durumlar hariç, failin cezai sorumluluğuna gidilemez.

Kovuşturma İzni İle İlgili Hukuki Düzenlemeler ve Örnekler

Türk Ceza Kanunu ve diğer ilgili yasalar, kovuşturma izni verilmesi gereken suçlarla ilgili açık düzenlemelere sahiptir. Örneğin, Türk Ceza Kanunu’nun 250. maddesinde "görevdeki kamu görevlisinin işlediği suçlar" hakkında kovuşturma izni gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, Anayasa’nın 129. maddesi de devlet memurlarının işlediği suçlarla ilgili yargılama süreçlerini düzenler.

Bunlar dışında, çeşitli yargı kararları ve hukukî yorumlar da kovuşturma izni verilmesi gereken suçlar hakkında daha geniş bir perspektif sunar. Örneğin, yüksek yargı organlarında görev yapan bir hakimin işlediği suçla ilgili, TBMM'den alınması gereken izin gibi durumlar da yargı pratiğinde yer edinmiştir.

Kovuşturma İzni Verilmesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

**1. Kovuşturma izni verildikten sonra ne olur?**

Kovuşturma izni verildikten sonra, suçun işlendiği yerin savcılığına başvurularak soruşturma başlatılır. Ardından, delillerin toplanması ve faillerin cezalandırılması amacıyla ceza davası açılır.

**2. Kovuşturma izni verilmesi durumunda savcı ne yapar?**

Savcı, kovuşturma izni alındıktan sonra delilleri toplayarak suçun işlendiğine dair şüpheleri incelemeye başlar. Eğer suçun işlendiği kanaatine varırsa, dava açılır ve yargı süreci başlar.

**3. Kovuşturma izni verilmesi hangi durumlarda reddedilebilir?**

Kovuşturma izni, suçun kanıtlanamadığı, failin suç işlemediği gibi sebeplerle reddedilebilir. Ayrıca, kovuşturma izni talep edilen suçun mahkemeye sevk edilmesi gerekmeyebilir.

Sonuç

Kovuşturma izni verilmesi, ceza hukukunun önemli bir parçasıdır ve özellikle kamu görevlilerinin suç işlemesi durumunda gereklidir. Bu süreç, adaletin sağlanması ve kamu görevlilerinin hukuki sorumluluklarını yerine getirmeleri açısından büyük bir öneme sahiptir. Kovuşturma izni verilmesi, sadece suçluların cezalandırılması değil, aynı zamanda kamu kurumlarının işleyişinin sağlıklı bir şekilde devam etmesini amaçlar.